160 mln na dwufunkcyjność melioracji
Retencja korytowa jednym ze sposobów nawadniania pól
Melioracje powszechnie kojarzą się z odwadnianiem terenów. Tymczasem systemy te mogą być dwufunkcyjne i w razie suszy – służyć nawodnieniu pól uprawnych. Wody Polskie stworzyły założenia do Programu Kształtowania Zasobów Wodnych, który wykorzystuje retencję korytową (rzeczną), a jego celem jest przywrócenie dwufunkcyjności melioracji. Gospodarstwo przy współpracy z władzami samorządowymi i rolnikami, kontynuuje wdrażanie zadań przywracających dwufunkcyjność melioracji. Łączna wartość tych inwestycji wynosi 160 mln zł.
Retencja korytowa polega na czasowym podpiętrzeniu wody w rzekach i kanałach oraz skierowaniu jej do rowów melioracyjnych, gdzie jest zatrzymywana. W tym celu wykorzystywane są systemy budowli piętrzących – jazów, zastawek, przepusto-zastawek, które pozwalają regulowanie przepływu wód i optymalne nawadnianie pól. W okresie niżówek woda jest zatrzymywana w sieci rowów melioracyjnych, z kolei w czasie wezbrań, może odpłynąć swobodnie z powrotem do cieku głównego. Pozwala to na skuteczne przeciwdziałanie skutkom suszy rolniczej, w tym na zwiększanie retencji glebowej na gruntach ornych.
Wody Polskie w ramach realizacji zadań z zakresu retencji korytowej zaplanowały budowę i przebudowę 650 urządzeń wodnych na kwotę ok. 160 mln zł. W okresie 3 lat planowane jest zwiększenie retencji na obszarze nawet 300 tys. ha w całej Polsce. Ostateczne efekty działań są zależne od współpracy z lokalnymi władzami, spółkami wodnymi zrzeszającymi rolników oraz samymi rolnikami, którzy są właścicielami systemów melioracyjnych. Urządzenia wodne na rzekach i kanałach znajdują się w administracji Wód Polskich.
Wdrażanie założeń do Programu Kształtowania Zasobów Wodnych Wody Polskie podjęły wiosną 2020 roku, po przeprowadzeniu pilotażu w województwie zachodniopomorskim, w jednym z regionów najdotkliwiej doświadczanych przez suszę rolniczą.
W ramach zadań z zakresu retencji korytowej w 2020 roku, zatrzymano dodatkowo 57 mln m3 wody. Prowadzone obecnie piętrzenia na 2162 urządzeniach pozwalają na zmagazynowanie dodatkowych 313 mln m3 wody.
Dla realizacji prawidłowej gospodarki wodnej należałoby gromadzić około 20% średniorocznego odpływu z rzek – na tym poziomie kształtuje się średnia europejska dotycząca retencjonowania wody. Niezbędne są zatem dalsze kompleksowe działania, których celem jest zwiększenie zasobów wodnych kraju. Jest to jedno z kluczowych zadań Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie.
Redaktor Wodociągowiec
Źródło: Wody Polskie
