Wzdłuż ulicy Północnej w Łodzi płynęła rzeczka – zwana dziś Łódką. Wokół niej rozciągały się bagna i gęsta puszcza. Do Łódki od strony ulicy Pomorskiej wpadał niewielki strumień. Prawdopodobnie nad nim, gdzieś między ulicami Pomorską a Północną położona była w XIV wieku, a może nawet i w XIII, mała wieś zwana ŁODZIĄ.
Jej mieszkańcy żyli w głęboko wciętej w teren dolinie Łódki. Chroniła ona zabudowania od silnych wiatrów. Domy stały powyżej linii wylewów rzeki. Mieszkańcy mieli dostęp do czystej wody z rzeczek, bijących niedaleko źródeł i dobrej jakości gleby. Najstarsze pola uprawne, zwane z czasem „pogorzel” rozciągały się między współczesnymi ulicami Północną (rzeką Łódką) a Wojska Polskiego (granicą z Bałutami). Na wzgórzu, nieopodal wsi Łodzia (przy obecnym Placu Kościelnym) lokowano 600 lat temu miasto zwane Łódź, z rynkiem i odchodzącymi od niego ulicami. Dla odróżnienia nazw: Łódź i Łodzia - na wieś Łodzia zaczęto mówić: Stara Wieś albo Stara Łódź, a prowadzącą doń drogę z miasta Łodzi nazywano: Starowiejską, Nadstawną (późniejsza Wolborska). Rzekę Łódkę nazywano wówczas Starowiejską, Starą Rzeką lub Rzeką. Nazwa rzeki: „Łódka” pojawiła się dopiero w czasach Ziemi Obiecanej i pochodzi od nazwy naszego miasta!
Co zostało z dawnej wsi?
Łatwo zauważymy, że budynki dawnej tkalni Biedermanna (przy ulicy Smugowej) czy kościół mariawicki przy Franciszkańskiej stoją ukośnie do współczesnej siatki ulic (Franciszkańskiej i Północnej). Wzniesiono je bowiem podług linii dawnych pól (miedz) rolników ze wsi Łodzia i późniejszych łódzkich mieszczan. Do dziś na terenie dawnych pół uprawnych istnieją ogrody działkowe. Pod ziemią odnajdziemy też pozostałości po strumieniu, przy którym była wieś. Zachowały się do dziś fragmenty podziemnego kanału wzniesionego nad korytem strugi. Odnaleziono je niedawno podczas budowy bloków przy ulicy Pomorskiej. Na ulicy Pomorskiej, na wysokości Browaru Łódzkiego bez trudu dostrzeżemy też obniżenie terenu - to dolinka bezimiennej strugi, nad którą powstała pra - Łódź.
Redaktor Wodociągowiec
Źródło: ZWIK w Łodzi/ Łódzka Woda Najlepsza/FB
