Mieszkańcy gmin zyskają lepszy dostęp do wody i kanalizacji dzięki wsparciu Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej finansowanym z Funduszy Europejskich. Samorządy rozbudowują sieci wodociągowe i kanalizacyjne, modernizują oczyszczalnie i wprowadzają technologie, które ograniczą straty wody.
- Finansowanie działania Gospodarka wodno–ściekowa pochodzi z programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko (FEnIKS) 2021-2027. Na ten cel Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej przeznacza w drugim konkursie 1,7 mld zł.
- Więcej domów otrzyma dostęp do sieci kanalizacyjnej, co poprawi bezpieczeństwo sanitarne.
- Modernizacja oczyszczalni zmniejszy emisję zanieczyszczeń do rzek i jezior.
– Dzięki środkom z programu FEnIKS pomagamy samorządom skutecznie reagować na wyzwania z obszaru gospodarki wodno-ściekowej. Modernizacja i rozbudowa lokalnych sieci kanalizacyjnych przebiega szybciej i odciąża budżet samorządów. Każda zrealizowana inwestycja to realna poprawa dla mieszkańców – dostęp do dobrej jakości wody w kranach i mniej awarii sieci – powiedział Robert Gajda, zastępca prezesa zarządu Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
Gminy i przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjne stoją przed coraz większymi wyzwaniami. Z jednej strony muszą dostarczać mieszkańcom wodę o wysokiej jakości, z drugiej chronić zasoby naturalne i spełniać rosnące standardy środowiskowe. Wiele lokalnych systemów wodno-ściekowych nie nadąża za rozwojem demograficznym i gospodarczym. O środki na rozbudowę lokalnych systemów z programu FEnIKS mogły ubiegać się jednostki samorządu terytorialnego i ich związki, przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjne oraz spółki wodne.
W ramach ostatniego naboru konkurencyjnego projekty w Nowym Targu, Warszawie, Bydgoszczy, Niepołomicach i Czernicy już otrzymały decyzje o przyznaniu dofinansowania.
W Bydgoszczy Miejskie Wodociągi i Kanalizacja zmodernizują oczyszczalnię ścieków Fordon. Inwestycja warta ponad 192 mln zł otrzyma blisko 109 mln zł dofinansowania z Unii Europejskiej. Przebudowa zwiększy przepustowość oczyszczalni, umożliwi skuteczniejsze oczyszczanie ścieków i poprawi jakość wód w regionie.
W Nowym Targu Miejski Zakład Wodociągów i Kanalizacji realizuje projekt „Rozbudowa i modernizacja gospodarki ściekowej – III etap” o wartości ponad 119 mln zł, z czego ponad 68 mln zł pochodzi z Funduszy Europejskich. Efektem inwestycji będzie rozbudowa sieci kanalizacyjnej i modernizacja oczyszczalni ścieków, co przyczyni się do ograniczenia zanieczyszczenie wód i poprawi stan środowiska.
Infrastruktura Niepołomice prowadzi projekt wart ponad 107 mln zł, z czego ponad 61 mln zł to środki unijne. Dzięki tym funduszom spółka komunalna w Niepołomicach zmodernizuje oczyszczalnię ścieków, zbuduje 4,4 km sieci kanalizacyjnej, a przebuduje 6,2 km. Długość sieci wodociągowej wzrośnie o 2,4 km. Powstanie także nowa stacja uzdatniania wody w Podłężu. Dzięki temu mieszkańcy zyskają lepszy dostęp do czystej wody, a efektywność oczyszczania ścieków wzrośnie.
W gminie Czernica Zakład Gospodarki Komunalnej zrealizuje projekt poprawy gospodarki wodno-ściekowej o wartości ponad 23 mln zł, współfinansowany kwotą ponad 13 mln zł z Unii Europejskiej. Powstanie prawie 8 km nowej kanalizacji w Chrząstawie Małej, co umożliwi przyłączenie 640 mieszkańców do sieci i poprawi poziom skanalizowania gminy.
W Warszawie MPWiK realizuje projekt „Zaopatrzenie w wodę i oczyszczanie ścieków – Faza VII, etap IV” o wartości ponad 194 mln zł, z czego ponad 111 mln zł to dofinansowanie z Unii Europejskiej. Powstanie ponad 8 km nowej sieci kanalizacyjnej, a 4 km istniejącej infrastruktury zostanie zmodernizowane. Dzięki temu z systemu kanalizacji zbiorczej skorzysta dodatkowo ponad 1300 mieszkańców, co usprawni odbiór i oczyszczanie ścieków oraz poprawi stan środowiska w stolicy.
Postępujące zmiany klimatu zwiększają znaczenie działań na rzecz zrównoważonego gospodarowania wodą. Z programu Gospodarka wodno-ściekowa finansowane jest także wdrożenie inteligentnych systemów zarządzania sieciami wodociągowo-kanalizacyjnymi, wspierających ochronę zasobów wodnych. Czujniki i analizatory wykrywające straty wody i wskazujące miejsca nieszczelności pozwalają natychmiast reagować na awarie.
Program wspiera również inwestycje wykorzystujące odnawialne źródła energii na oczyszczalniach, np. instalacje biogazowe, które produkują energię z osadów ściekowych. Takie rozwiązania nie tylko obniżają koszty eksploatacji, ale też zmniejszają ślad węglowy całego systemu wodno-ściekowego.
Modernizacja infrastruktury nie skończy się w chwili oddania instalacji do użytku. Pracownicy lokalnych przedsiębiorstw wodociągowych będą szkolić się z obsługi nowych technologii. Mieszkańcy z kolei biorąc udział w zaplanowanych działaniach edukacyjnych, nauczą się, jak racjonalnie korzystać z zasobów wodnych i dlaczego warto przyłączać się do kanalizacji.
Program FEnIKS łączy unijne fundusze z lokalnym zaangażowaniem. Korzyści wynikające z tych działań są odczuwalne lokalnie i ogólnokrajowo: poprawa jakości wód powierzchniowych, dostęp do wody z sieci, ograniczenie awarii, niższe koszty eksploatacji oraz lepszy komfort życia mieszkańców. To także impuls dla rozwoju gospodarczego oraz zwiększenie odporności na skutki zmian klimatu.
