E-rozprawa jako główny tryb procedowania w postępowaniach sądowych w czasie pandemii.
Ustawa z dnia 14.05.2020 r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 1 wprowadziła do ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych 2 zasadnicze zmiany w zakresie procedowania w postępowaniu cywilnym oraz sądowoadmistracyjnym.
Na mocy ustawy „tarcza 3.0.” zostały dodane do specustawy przepisy art. 15 zzs¹ oraz art. 15zzs4 wprowadzające do postępowania cywilnego oraz sądowoadministracyjnego e-rozprawę lub posiedzenie jawne, które są przeprowadzane przy użyciu urządzeń technicznych umożliwiających przeprowadzenie ich na odległość z jednoczesnym bezpośrednim przekazem obrazu i dźwięku , z tym że osoby w nich uczestniczące nie muszą przebywać w budynku sądu, chyba że przeprowadzenie rozprawy lub posiedzenia jawnego bez użycia powyższych urządzeń nie wywoła nadmiernego zagrożenia dla zdrowia osób w nim uczestniczących.
Zgodnie z treścią powyższych przepisów specustawy nowe regulacje mają być stosowane „w okresie obowiązywania zarówno stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii oraz w ciągu roku od odwołania ostatniego z nich”.
Ustawa tarcza 3.0 wprowadziła zasadę przewidującą, że rozprawę lub posiedzenie jawne przeprowadza się przy użyciu urządzeń technicznych umożliwiających przeprowadzenie ich na odległość z jednoczesnym przekazem dźwięku i obrazu. Z kolei rozprawy i posiedzenia jawne przy bezpośrednim udziale i obecności stron, pełnomocników i świadków mogą odbywać się wyjątkowo. Musi zatem zostać spełniony warunek bezpieczeństwa, a mianowicie, że rozprawa czy posiedzenie jawne w tradycyjnej formule nie wywoła nadmiernego zagrożenia dla zdrowia osób w nich uczestniczących.
Ustawodawca przewidział dwie formy procedowania w ramach zdalnej rozprawy. Pierwsza wskazuje, że osoby uczestniczące w e-rozprawie mogą przebywać w budynku sądu, a druga stanowi, że wymieni mogą łączyć się z sądem z dowolnej lokalizacji. Nie jest zatem konieczne ich osobiste stawiennictwo w budynku siedziby sądu.
Wprowadzane zmiany uelastyczniają również możliwość kierowania rozpoznania spraw na posiedzenie niejawne we wszystkich sytuacjach, kiedy jest to możliwe. Gdy rozpoznanie sprawy jest konieczne, a nie można przeprowadzić rozpraw i posiedzeń niejawnych (zarówno w formie wideokonferencji jak i tradycyjnej) przewodniczący może skierować sprawę na posiedzenie niejawne. Warunkiem takiego procedowania jest brak sprzeciwu stron zgłoszony w terminie 7 dni od dnia otrzymania zawiadomienia. Strona niezastępowana przez adwokata, radcę prawnego, rzecznika patentowego lub Prokuratorię Generalną RP powinna zostać pouczona o prawie i terminie do zgłoszenia sprzeciwu (art. 15zzs1 pkt 2 specustawy).
Powyższe uwagi dotyczące przeprowadzenia zdalnej rozprawy odnoszą się również do postępowania przed wojewódzkimi sadami administracyjnymi oraz przed Naczelnym Sądem Administracyjnym.
Piotr Droździel
Źródło: www.lex.pl
