Nowelizacja ustawy Prawo geologiczne i górnicze wprowadza definicję „złoża strategicznego”, które podlega szczególnej ochronie prawnej. Dla Aquanet, jako spółki odpowiedzialnej za dostarczenie wody dla całej Aglomeracji Poznańskiej (miasta Poznania i gmin sąsiadujących) niektóre zapisy i postanowienia przedmiotowej ustawy budzą duże zaniepokojenie.
Zgodnie z podpisaną 1 września br. przez Prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej ustawą o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, w procesie uznawania złoża za strategiczne nie uczestniczą organy i przedsiębiorstwa odpowiedzialne za zaopatrzenie ludności w wodę. Poznańską spółkę takie zapisy mocno niepokoją.
„Jako spółka, która odpowiada za dostarczanie wody dla blisko milionowej aglomeracji, jesteśmy mocno zaniepokojeni niektórymi postanowieniami i zapisami tej ustawy. Wprowadzone zmiany mogą w konsekwencji zagrozić dalszemu funkcjonowaniu ujęć wody i bezpieczeństwu dostaw wody pitnej. W ustawie zostało wprowadzone pojęcie „złóż strategicznych”, niestety nie zalicza się do nich woda, tak istotny do przetrwania zasób strategiczny, równie ważny, a może i ważniejszy niż węgiel czy ropa. Niestety nowelizacja ustawy w żaden sposób nie chroni zasobów wodnych. Nie traktuje jej jako zasobu podlegającego szczególnej ochronie” - mówi Anna Graczyk, Wiceprezes Zarządu Aquanet S.A.
Wiceszefowa spółki podkreśla ponadto, że o tym, które złoża są uznane za strategiczne, będzie decydował Minister Klimatu i Środowiska, ale z pominięciem takich instytucji jak choćby Wody Polskie ani przedsiębiorstwa wodociągowe. Dla Aquanet sytuacja taka jest niedopuszczalna, ponieważ oznacza to, że objęcie ochroną “złoża strategicznego” może nastąpić nawet jeśli na danym terenie występują ujęcia wody- twierdzi A. Graczyk.
„W takiej sytuacji funkcjonującym ujęciom groziograniczenie możliwości rozbudowy, trwałe zanieczyszczenie, a nawet ich likwidacja. Obecnie Minister Klimatu i Środowiska proceduje wniosek o zmianę koncesji na poszukiwanie i rozpoznawanie złóż ropy i gazu, które obejmują swoim zasięgiem tereny stref ochronnych naszego ujęcia wody w gminie Mosina oraz obszar ujęć wody w gminie Kórnik. Nasze ujęcia sąsiadują z potencjalnymi złożami węgla brunatnego, czy też złożami węglowodorów poszukiwanych i rozpoznawanych w ostatnich latach w ramach udzielonych koncesji. Działalność poszukiwawcza, a następnie eksploatacja tych złóż, wpłynie negatywnie na jakość pobieranej wody, co grozi likwidacją tych ujęć. To właśnie te ujęcia stanowią główne źródło zapotrzebowania w wodę dla całej Aglomeracji Poznańskiej. Bez tych ujęć Poznań i cała aglomeracja przestaną istnieć”- alarmuje A. Graczyk.
Dlatego Spółka wychodzi ze stanowiska, że nowelizacja Prawa geologicznego i górniczego jest realnym zagrożeniem dla zachowania ciągłości dostaw wody i dodatkowo zwiększa problemy wynikające z odczuwalnych już zmian klimatycznych i złożyła w tej sprawie wniosek do Ministra Klimatu i Środowiska.
„W dniu 26 września br. Spółka ponownie złożyła do Ministra Klimatu i Środowiska wniosek o trwałe wyłączenie terenów ujęć wody z udzielanych koncesji na poszukiwanie i rozpoznawanie złóż ropy i gazu. Wcześniejszy nasz wniosek w tym temacie, wysłany do Ministerstwa w czerwcu 2021 roku, do dziś pozostał bez odpowiedzi” - informuje Zofia Koszutska- Taciak z Działu Komunikacji Aquanet.
O UJĘCIU MOSINA - KRAJKOWO
Ujęcie Mosina – Krajkowo jest eksploatowane od 1968 r. Jeszcze w latach 40-tych XX w. wykonano szereg otworów badawczych w celu rozpoznania hydrogeologicznego doliny Warty pomiędzy Mosiną i Radzewicami, aż po Żabno na południu. Badania te służyły poszukiwaniu obszaru pod lokalizację kolejnego ujęcia wody dla rozrastającego się Poznania. W latach 60 XX w. kontynuowano rozpoznanie hydrogeologiczne doliny Warty, między Mosiną, a Śremem. Ostatecznie podjęto decyzję o budowie ujęcia, obecnie znanego pod nazwą Mosina – Krajkowo. Ujęcie to stanowi najważniejsze źródło zaopatrzenia w wodę mieszkańców aglomeracji poznańskiej.
Woda surowa z ujęcia wody jest tłoczona trzema rurociągami na stację uzdatniania wody. Aby zabezpieczyć dostęp do ujmowania i uzdatniania wody, teren wokół Ujęcia podzielony jest na dwie strefy: strefę ochrony bezpośredniej i strefę ochrony pośredniej. W strefie ochrony bezpośredniej można wykonywać jedynie czynności związane z pracą ujęcia. Z kolei zakres zabronionych czynności w strefie ochrony pośredniej wskazany jest w „Rozporządzeniu Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Poznaniu z 9.08.2012 w sprawie ustanowienia strefy ochronnej ujęcia wody w rejonie Mosina – Krajkowo dla zaopatrzenia Poznańskiego Systemu Wodociągowego”.
